اسفنج ها

مقدمه

اسفنج ها ساده ترین حیوانات پر سلولی هستند و به عبارت دیگر پست ترین و یا ابتدایی ترین جانوران پر سلولی اند. بطور کلی محیط زیست آنها آبی و غالبا دریایی بودند و به جسم خارجی متصل اند. بدن اسفنج ها شبیه یک کیسه تو خالی است که در قاعده به وسیله یک پایه یا بدون پایه به جسمی متصل شده است. دیواره آن پر از سوراخ های ریز است و از این جهت به آنها ” Porifera ” می گویند (دارای Fera + سوراخ Porous). حفره میانی را اسپونگوسل گویند که خود از بالا توسط منفذی به نام اسکولوم (دهانه) به خارج باز می شود. اسپونوگوسل در برخی از اسفنج ها بزرگ و عمیق و در بعضی دیگر کوچک و کم عمیق است. از نظر شکل بسیار متفاوتند و ممکن است به اشکال مختلف ، استوانه ای، منشوری، کروی، مخروطی، گلدانی شکل، دیسکی شکل و… دیده شوند. برخی از آنها دارای پایه کوتاه یا بلند هستند. شکل حیوا ن در برخی ثابت است و در عده ای دیگر ممکن است متغیر باشد. ابعاد آن غالبا بین ۱ میلی متر تا ۲ متر در قطر و ارتفاع تغییر می کند. اسفنج های عهد حاضر اکثرا به رنگ خاکستری یا خرمایی کم رنگ دیده می شوند اما گاهی به رنگ های قرمز روشن، آبی، بنفش و سیاه نیز دیده شده اند.

اسفنج‌ها متازوآهایی هستند که به حالت ثابت زیست نموده و دارای اسکلت داخلی کلسیتی یا سیلیسی می‌باشند. پدیده های جانشینی مانند سیلیسی شدن و کلسیتی شدن تا حدودی تشخیص انواع فسیل‌های آهکی اسفنج‌ها را از اسفنج‌های سیلیسی مشکل می‌نماید.

مطالعه بیشتر