اندیشه و بینش جوانی

مقدمه

«و قالوا لَوْ کُنّا نَسمعُ أو نَعقلُ ما کُنّا فى أصحابِ السّعیر؛(۱)

و (دوزخیان) گفتند: اگر حرف‏شنو بودیم یا مى‏اندیشیدیم، هم‏اکنون از اهل آتش نبودیم.

بروز و ظهور فرآورده‏هاى جدید هنرى و توسعه رسانه‏هاى تبلیغاتى و پیچیدگى مسائل ارتباطى و تنوع خواسته‏ها و نیازهاى جوانان و حجم گسترده برنامه‏هاى خبرى و نیز تجارت جهانى محصولات فرهنگى، اکنون رفتار، ویژگى‏ها و نیازهاى جوانان عصر ما را به شکلى مشخص، نسبت به گذشته، متفاوت ساخته است. درگذشته مواد تخدیر کننده فقط در هنگام بیمارى و براى درمان به کار مى‏رفت، در حالى که امروزه بسیارى از جوانان از آن براى سرپوش گذاردن بر آلام و دردهاى درونى و براى بى‏حس کردن خود استفاده مى‏کنند. در گذشته کوچک‏ترها از بزرگ‏ترها حساب مى‏بردند و بزرگى و کوچکى مطرح بود؛ اما الان جوانان ما هیچ تفاوتى بین خود و بزرگ‏سالان نمى‏بینند. آن وقت‏ها جوانان در کنار خانواده‏ها احساس آرامش و امنیت مى‏کردند، در حالى که امروزه به‏خاطر مشکلات زیادى که براى خانواده به وجود آمده است و نیز نبود زبان و درک مشترک، چنین احساسى را ندارند. درگذشته دسترستى جوانان به مواد تخدیرى و محصولات مبتذل فرهنگى با کندى و دشوارى صورت مى‏گرفت و متضمن گذشت از موانع مختلف و پیمودن مراحل بسیارى بود و فساد در جاهاى ناپیدایى انجام مى‏گرفت؛ امّا امروزه به راحتى عوامل فساد در همه جا حتى در کوچه و خانه و بازار، دست به دست مى‏چرخد و در عرض چند لحظه جوانان عزیز ما را گرفتار و از درس و کار و خانواده بیزار مى‏کند. متأسفانه این، روند تهاجم فرهنگى در جامعه امروز ما و بلکه در همه جهان معاصر است.

تنها کارى که جوانان ما براى مقابله با این تهاجم مى‏توانند بکنند، مجهز کردن خودشان به سلاح ایمان و تفکّر است. حتى ایمان هم زمانى براى آنان سودمند است که همگام و همراه با تعقّل و تفکّر منطقى باشد. بنابراین، جوانان ما زمانى مى‏توانند به مبارزه با مشکلات و دشوارى‏ها و از جمله تهاجم فرهنگى بروند که خودشان را مجهز به سلاح استدلال و تعقّل و تفکّر منطقى کرده باشند. امام على(ع) مى‏فرماید: