بررسی تاثیر بیوفیدبک تراپی بر دامنه حرکتی مفاصل دست در بیماران سکته مغزی

چکیده فارسی

مقدمه: شیوع روز افزون سکته مغزی، لزوم استفاده از ابزار و تکنیک های موثرتر در این بیماری جهت کاهش طول مدت درمانوتسریع و تسهیل بهبودی و برگشت عملکرد اندامهای مبتلا را می طلبد. بنابراین،  پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر بیوفیدبک بر دامنه حرکتی و عملکرد روزمره زندگی بیماران سکته مغزی انجام شد.

متود: تعداد ۲۴ نفر بیمار مبتلا به سکته مغزی، با میانگین سنی ۷۵/۵۴ در این پژوهش شرکت کردند، که بطور تصادفی به دو گروه آزمون و کنترل تقسیم شدند. با توجه به نقش کلیدی دست در انجام کارهای روزانه، عملکرد آن قبل و بعد از مداخله مورد ارزیابی اسپاستی سیتی با آزمون  آشورث ، ارزیابی دامنه حرکتی آرنج، مچ دست و انگشتان با گونیامتر و عملکرد روزمره زندگی با آزمون  بارتل قرار گرفت. دو گروه با تمرینات رایج کاردرمانی (گروه کنترل) و این تمرینات همراه با بیوفیدبک (گروه آزمایش) به مدت ۳ ماه تحت درمان و بررسی قرار گرفتند.

یافته ها: با ارائه بیوفیدبک، شدت اسپاستیسیتی در دست ۴ نفر از گروه آزمایش از ۱ به صفر تقلیل یافت در حالیکه در گروه کنترل تنها یک نفرتقلیل اسپاستیسیتی داشت. استفاده از بیوفیدبک منجر به افزایش معنادار دامنه حرکتی  آرنج (P<0.001، مچ دست(P<0.003)  و انگشت(p<0.001)  نسبت به گروه کنترل شد. همچنین پس از مداخله، نمره بارتل در گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل افزایش معنادار داشت(p<0.001).

 نتیجه گیری: استفاده از بیوفیدبک تراپی در ترکیب با درمان های روتین کاردرمانی تاثیر مضاغف و تعیین کننده بر بهبود دامنه حرکتی مفاصل اندام فوقانی و عملکرد روزمره زندگی دارد.

کلیدواژه: سکته مغزی، حرکت اکستنسیون مچ، الکترومیوگرافی بیوفیدبک

 

فهرست مطالب

فصل اول: کلیات پژوهش

(۱-۱) مقدمه………………………………………………………………………………………………………….      ۱

(۲-۱) بیانمسئله…………………………………………………………………………………………………     ۲

(۳-۱) اهمیت و ضرورت پژوهش………………………………………………………………………………..     ۴

(۴-۱) تعریف مفاهیم……………………………………………………………………………………………..     ۶

(۱-۴-۱) بیوفیدبک …………………………………………………………………………………………………..     ۶

(۲-۴-۱) سکته مغزی ……………………………………………………………………………………………….    ۶

(۳-۴-۱) دامنه حرکتی مفاصل دست ……………………………………………………………………………….     ۶

(۴-۴-۱) وضعیت شناختی ………………………………………………………………………………………….    ۶

(۵-۴-۱) عملکرد روزمره زندگی ………………………………………………………………………………….     ۷

(۶-۴-۱) میزان تون عضلانی اسپاستیسیتی ……………………………………………………………………….      ۷

(۵-۱) اهداف پژوهش…………………………………………………………………………………………………..     ۷

(۱-۵-۱) هدف کلی………………………………………………………………………………………………….      ۷

(۲-۵-۱) اهداف اختصاصی……………………………………………………………………………………….      ۷

(۳-۵-۱) اهداف کاربردی………………………………………………………………………………………….      ۸

(۶-۱) سوالات و فرضیات ………………………………………………………………………………………..       ۸

 

فصل دوم:گستره نظری و پیشینه پژوهش…………………………………………………………….       ۱۰

(۱-۲) مقدمه…………………………………………………………………………………………………………         ۱۰

(۲-۲) تعریف سکته مغزی……………………………………………………………………………………….       ۱۰

(۳-۲) علت شناسی وشیوع…………………………………………………………………………….۱۱

(۴-۲) علل سکته مغزی………………………………………………………………………………………….        ۱۲

(۱-۴-۲) سکته ایسمیک ………………………………………………………………………………………….       ۱۲

(۲-۴-۲) سکته هموراژیک ………………………………………………………………………………………       ۱۲

(۵-۲) علائم سکته مغزی…………………………………………………………………………………………     ۱۳

(۶-۲) پیامدهای سکته مغزی……………………………………………………………………………………        ۱۳

(۱-۶-۲) عوارض زودرس ……………………………………………………………………………………….     ۱۳

(۲-۲-۶) عوارض دیررس ……………………………………………………………………………………….      ۱۳

(۷-۲) پیش آگهی…………………………………………………………………………………………………      ۱۴

(۸-۲) تاثیرات و عوارض سکته مغزی………………………………………………………………………….     ۱۴

(۱-۸-۲) مشکلات درکی-شناختی ………………………………………………………………………………..     ۱۴

(۲-۸-۲) اختلالات کنترل حرکتی و تون عضلانی ………………………………………………………………     ۱۵

(۹-۲) درمان سکته مغزی…………………………………………………………………………………………     ۱۶

(۱۰-۲) توانبخشی و کاردرمانی در سکته مغزی…………………………………………………………………    ۱۶

(۱۱-۲) درمان های مورد استفاده در کاردرمانی ………………………………………………………………….    ۱۸

(۱-۱۱-۲) رویکرد رشد عصبی …………………………………………………………………………………..    ۱۸

(۲-۱۱-۲) مدالیته تحریک الکتریکی عملکردی (FES) …………………………………………………………    ۱۸

(۳-۱۱-۲) رویکرد یادگیری حرکتی ………………………………………………………………………………    ۱۹

(۴-۱۱-۲) درمان بوسیله ایجاد محدودیت حرکتی …………………………………………………………………    ۱۹

(۵-۱۱-۲) درمان های کمکی رباتیک …………………………………………………………………………….    ۲۰

(۶-۱۱-۲) رویکرد شناختی پس از سکته مغزی ………………………………………………………………….     ۲۰

(۷-۱۱-۲) رویکرد تطابقی-جبرانی در توانبخشی پس از سکته مغزی …………………………………………..     ۲۱

(۸-۱۱-۲) رویکرد جایگزین و مکمل …………………………………………………………………………….     ۲۱

(۹-۱۱-۲) ماساژ درمانی ………………………………………………………………………………………….     ۲۲

(۱۰-۱۱-۲) طب سوزنی ………………………………………………………………………………………….     ۲۲

(۱۱-۱۱-۲) ریکی …………………………………………………………………………………………………     ۲۲

(۱۲-۱۱-۲) نوروفیدبک …………………………………………………………………………………………..     ۲۲

(۱۳-۱۱-۲) بیوفیدبک …………………………………………………………………………………………….     ۲۳

(۱۲-۲) تعریف بیوفیدبک …………………………………………………………………………………………..   ۲۶

(۱۳-۲) تاریخچه بیوفیدبک …………………………………………………………………………………………    ۲۷

(۱۴-۲) کاربرد بیوفیدبک ………………………………………………………………………………………….     ۲۷

(۱۵-۲) مکانیسم عملکرد بیوفیدبک ……………………………………………………………………………….     ۲۸

(۱۶-۲) تاثیر بیو فیدبک بر عملکرد اندام فوقانی …………………………………………………………………     ۲۸

(۱۷-۲) بررسی متون ………………………………………………………………………………………………    ۲۹

 

فصل سوم

(۱-۳) مقدمه ………………………………………………………………………………………………………..    ۳۸

(۲-۳) نوع مطالعه ………………………………………………………………………………………………….    ۳۸

(۳-۳) جامعه مورد بررسی …………………………………………………………………………………………    ۳۸

(۴-۳) معیار ورود ………………………………………………………………………………………………….     ۳۸

(۵-۳) معیار خروج ………………………………………………………………………………………………..     ۳۹

(۶-۳) متغییر ……………………………………………………………………………………………………….    ۳۹

(۱-۶-۳) سکته مغزی ………………………………………………………………………………………………    ۳۹

(۲-۶-۳) دستگاه بیوفیدبک …………………………………………………………………………………………    ۴۰

(۳-۶-۳) دامنه حرکتی مچ دست ……………………………………………………………………………………   ۴۰

(۴-۶-۳) اسپاستیسیتی ………………………………………………………………………………………………    ۴۱

(۷-۳) ابزار جمع آوری داده ها…………………………………………………………………………………….    ۴۱

(۱-۷-۳) پرسشنامه اطلاعات فردی ………………………………………………………………………………..    ۴۱

(۲-۷-۳)پرسشنامه وضعیت شناختی………………………………………………………………………………..    ۴۱

(۳-۷-۳) پرسشنامه بارتل …………………………………………………………………………………………..    ۴۲

(۴-۷-۳) آزمون آشورث اصلاح شده ……………………………………………………………………………….    ۴۳

(۵-۷-۳) ارزیابی گونیامتری مفاصل………………………………………………………………………………..    ۴۳

(۱-۵-۷-۳) ارزیابی دامنه حرکتی اکستنسیون آرنج ………………………………………………………………..    ۴۳

(۲-۵-۷-۳) ارزیابی دامنه حرکتی اکستنسیون مچ دست…………………………………………………………….    ۴۳

(۳-۵-۷-۳) ارزیابی دامنه حرکتی اکستنسیون انگشتان دست ……………………………………………………….    ۴۴

(۸-۳) روش جمع آوری داده ها…………………………………………………………………………………….     ۴۴

(۹-۳) روش اجرا…………………………………………………………………………………………………..     ۴۴

(۱۰-۳) روش تجزیه و تحلیل داده ها……………………………………………………………………………….     ۴۶

(۱۱-۳) ملاحظات اخلاقی…………………………………………………………………………………………….     ۴۶

 

فصل چهارم:

(۱-۴) مقدمه……………………………………………………………………………………………     ۴۸

(۲-۴) بخش داده‌ها ی توصیفی …………………………………………………………………………………….   ۴۹

(۳-۴) تحلیل داده ها ………………………………………………………………………………………………..     ۵۶

 

فصل پنجم:

(۱-۵) مقدمه…………………………………………………………………………………………………………..      ۶۱

(۲-۵) بحث و تفسیر یافته ها……………………………………………………………………………………….      ۶۱

(۳-۵) نتایج پژوهش ……………………………………………………………………………………………….       ۶۱

(۴-۵) نتیجه گیری کلی…………………………………………………………………………………………..       ۶۶

(۵-۵) محدودیت های پژوهش……………………………………………………………………………………       ۶۷

(۶-۵) پیشنهادات…………………………………………………………………………………………………..       ۶۷

 

ضمائم…………………………………………………………………………………………………………….

پیوست شماره ۱ …………………………………………………………………………………………………   ۷۵

پیوست شماره ۲ …………………………………………………………………………………………………   ۷۸