دوزیستان

مقدمه

دوزیستان یک رده از مهره‌داران هستند که شامل ۲۵۰ جنس و ۲۵۰۰ گونه هستند.

بسیاری از دودمان‌های دوزیستان اولیه کالبدهای نسبتا بزرگی را تکوین دادند و به مکان‌های مسکونی موجود دست یافتند و تبدیل به گیاهخواران و شکارچیان بسیاری‏ از اقلام غذایی محیط‌های آبی، نیمه‌آبی و زمینی گردیدند. گرچه آنها باید کاملا پرطاقت‏ بوده و شاید در این جنبه با خزندگان برابری کرده باشند، ولی هنوز برای تولید مثل، نظیر قورباغه‌ها و سمندرهای امروزی، به آب وابسته بوده‌اند.

دوزیستان جدید کاملا متفاوت از دوزیستانی هستند که حدود ۷۵ میلیون سال بر قلمرو زمین فرمان راندند. نیاکان دوزیستان امروزی احتمالا طی اواخر دوران دیرین‌زیستی به‌وجود آمده‌اند: بدن‏ آنها کوچک بود و با مناطق زیستی حاشیه‌ای سازگاری یافتند و از منابعی استفاده‏ می‌کردند که مورد استفادهٔ خویشاوندان بزرگشان واقع نمی‌شد. شاید بدین‌طریق آن‌ها از رقابت با مهره‌داران بعدی گریخته باشند.

خزندگان از یک دودمان دوزیستی ابتدایی پدید آمدند که درنتیجهٔ تکامل‏ تخمی که می‏توانست در محیط خشکی رشد کند، از وابستگی به آب آزاد شده بود. خزندگان بسرعت شاخه-شاخه شدند و در تمام محیط‌هایی که توسط پسر عموهای‏ دوزیستی بزرگشان اشغال شده بود، گسترش یافتند و شکارچیان و رقبای موفقی گردیدند. دوزیستان بزرگ در اواخر دورهٔ تریاس بتدریج از میان رفتند.