قوه مقننه

چکیده

بر اساس اصل ۵۷ قانون اساسى جمهورى اسلامى ایران، سه قوه مقننه، مجریه و قضائیه، قواى حاکم در جمهورى اسلامى ایران هستند که البته زیر نظر ولایت مطلقه امر و امامت امت و مستقل از یکدیگر مى‏باشند. در این نوشتار نگاهى داریم به «قوه مقننه» در حقوق و  قانون اساسى جمهورى اسلامى ایران و اختیارات و وظایف این قوّه را بررسى خواهیم کرد.

مهمترین و اصلى‏ترین وظیفه مجلس شوراى اسلامى، وظیفه قانونگذارى است. مجلس در هر زمینه‏اى که لازم ببیند، مى‏تواند قانون وضع کند. در اصل ۷۱ آمده است: «مجلس شوراى اسلامى در عموم مسائل در حدود مقرر در قانون اساسى مى‏تواند قانون وضع کند.»بر اساس اصل ۸۵، مجلس نمى‏تواند حق قانونگذارى را به شخص یا هیأتى واگذار نماید. (مگر در موارد ضرورى که مجلس مى‏تواند اختیار وضع بعضى از قوانین را با شروطى، به کمیسیونهاى داخلى واگذار نماید.)

حق تصویب رجوع به همه‏پرسى در مسائل بسیار مهم اقتصادى، سیاسى، اجتماعى و فرهنگى. (اصل ۵۹)

وضع هر نوع مالیات و نیز تعیین موارد معافیت و بخشودگى و تخفیف مالیاتى. (اصل ۵۱)

تصویب بودجه سالانه کشور که به صورت لایحه، از جانب دولت تهیه مى‏گردد.(اصل ۵۲)

دیوان محاسبات کشور که داراى اختیارات مهمى است، زیر نظر مجلس شوراى اسلامى است.(اصل ۵۲ و ۵۳)