ورود آریایی ها

ورود آریایی ها

موقعیت جغرافیایی ایران در طول تاریخ، چهارراه حوادث و گذرگاه تندبادهای گوناگون بوده‌است ، چنانکه در پیش ذکر شد وضعیت دو شکاف زره کوهستانی ، یکی در شمال شرقی (خراسان) و دیگری در شمال غربی (آذربایجان) باعث می‌گردید که اقوام مهاجم به راحتی بتوانند از این گذرگاه‌ها گذشته وارد ایران شوند.

از عمده‌ترین و قدیمی‌ترین مهاجرت‌های تاریخی به طرف ایران مهاجرت آریاییان می‌باشد، همین اقوام چهره این سرزمین را دگرگون کردند. در اینکه این اقوام به چه سبب و از کجا به ایران روی آوردند ، نظریات گوناگون و گاهی متضاد، از طرف صاحب نظران ارائه داده شده است اما آنچه مسلم می‌باشد این است که این اقوام چنانکه گفته شد از دو گذرگاه فوق‌الذکر ، گذشته و بیشتر در قسمت‌های غربی ایران سکنی گزیده و تمدن‌های شگفت‌انگیزی را موجب شدند. برای روشن شدن خاستگاه این قوم جنجال برانگیز به نظریات صاحب نظران می‌پردازیم . دربارۀ محل سکونت اولیه آریایی‌ها «وندیداد» یکی از بخش‌های اوستا آمده است : «اهورامزدا به سپنتان زردشت گفت : من که اهورمزدایم، اولین شهری که آفریدم «آریاوَج» بود و خوب و با قاعده بود. اهریمن قتال برضد آن کارکرد و مار بزرگ و سرمای دادۀ «دِوَ»در آن خلق کرد. آنجا ده ماه سرماست و دو ماه ، گرما. در آن ده ماه ، آب سرد است ، زمین سرد است ، گیاه سرد است . در آنجا در وسط زمستان بارندگی می‌شود و مشکلات سخت می‌آورد». در مورد کیفیت مهاجرت آریاییان به فلات ایران ، ویل دورانت تحت عنوان «گهواره مدنیت و آسیای میانه» می نویسد: «اگر گفته‌های علمای زمین‌شناسی را که نظریاتشان پر از ابهام است باور کنیم ، باید بدانیم که چایلد نظر داده است : آسیای میانه که اینک خشک و بی‌آب و علف است در گذشته پر آب و معتدل بوده و دریاچه‌های بزرگ و رودخانه‌های فراوان داشته‌است. در بازپسین عقب‌نشینی یخچال‌ها ، این سرزمین‌ها دچار خشکی شده و در پایان ، کار به جایی رسیده که به علت کمی بارندگی ، زندگی در آن اراضی غیر ممکن شده و ساکنین ، مجبور به مهاجرت گردیده‌اند.» همچنین پیرنیا مشیرالدوله در جلد اول کتاب ایران باستان آورده است : «آریایی‌های هندوایرانی پس از آنکه مدت‌ها با هم زندگی می‌کردند و مدتی طولانی به یک زبان واحد تکلم می‌کردند، از آسیای میانه مهاجرت کرده به باختر آمدند و از آن پس جدا شدند. شعبه هندی به طرف هندوکش و دره پنجاب و شعبه ایرانی به طرف جنوب و غرب فلات ایران سرازیر شدند.»